با گسترش بحران جهانی انرژی در دهه‌های اخیر، توجه به این حوزه اهمیتی روزافزون یافته است. محدودیت و پایان‌پذیری سوخت‌های فسیلی و همچنین پیامدهای زیست‌محیطی استفاده بی‌رویه از چنین منابع ارزشمندی، تلاش در جهت یافتن منابع انرژی نو و تجدید پذیر را ضروری می‌کند.

استفاده از این انرژی‌ها در جهان امروز یکی از ضرورت‌های جدی برای در امان ماندن محیط‌زیست و به دنبال آن زندگی انسان‌ها از آسیب انتشار گازهای گلخانه‌ای است که این موضوع از به‌کارگیری سوخت‌های فسیلی برای تولید برق ناشی می‌شود.

ضرورت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر

انرژی‌های تجدیدپذیر با کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی امکان استفاده از هوایی پاک و عاری از آلایندگی گازهای گلخانه‌ای را فراهم می‌سازد. می‌توان گفت اکثر کشورهای جهان به اهمیت و نقش منابع مختلف انرژی، به‌ویژه انرژی‌های تجدیدپذیر در تأمین نیازهای حال و آینده پی برده و در حال در توسعه بهره‌برداری از این منابع لایزال، تحقیقات وسیع و سرمایه‌گذاری‌های اصولی هستند.

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تلاش می‌کند راه را برای ورود نوآوری‌ها به حوزه انرژی با ایجاد بستری برای به کار بستن قابلیت‌های فناورانه در نقاط کلیدی زنجیره ارزش این صنعت هموار کند.

مرکز طرح‌های کلان ملی فناوری با هدف تحقق اهداف این معاونت اقدام به شناسایی و حمایت از طرح‌های فناورانه این حوزه در بخش‌های اصلی انرژی فسیلی، انرژی‌های نو و تجدید پذیر، برق و نیروگاه کرده است.

از مجموع 17 طرح حمایت شده از زمان آغاز به کار مرکز طرح‌های کلان ملی فناوری، تمامی آن‌ها در بازه زمانی سال‌های 1392 تا 1400 مورد حمایت قرار گرفته‌اند. مجموعاً در حدود 138 میلیارد تومان اعتبار به‌منظور حمایت از طرح‌ها مصوب شده است که از این میزان رقمی در حدود 38 میلیارد تومان سهم معاونت بوده است.

همچنین به خاطر پیشرفت پروژه و شاخص‌های کلیدی عملکرد تعیین شده تا‌کنون اعتباری در حدود 17 میلیارد تومان از سهم معاونت پرداخت شده است و از مجموع 17 طرح حمایت شده، بخش انرژی فسیلی با تعداد 10 طرح، بیشترین تعداد طرح‌های مورد حمایت را به خود اختصاص داده‌اند.

بررسی نسبت توزیع ریالی نشان‌دهنده آن است که از مجموع 138 میلیارد تومان اعتبار مصوب، بخش انرژی فسیلی با رقمی در حدود 108 میلیارد تومان بیشترین میزان ریالی حمایت را به خود اختصاص داده است.

طرح‌های موفق فناورانه

از نخستین طرح‌ها می‌توان به سیستم تولید هم‌زمان برق و حرارت CHP در سال 1392 اشاره کرد که مجری آن شرکت مهندسی توسعه انرژی شهر پایدار و در طبقه‌بندی انرژی‌های نو و تجدید پذیر بود که خاتمه یافته است.

تولید هم‌زمان برق و حرارت می‌تواند علاوه بر افزایش راندمان و کاهش مصرف سوخت، باعث کاهش انتشار آلاینده‌ها و گازهای گلخانه‌ای شود. در این مدل از انرژی گرمایی تولیدی به‌عنوان منبع انرژی در فرآیند تولید قدرت استفاده می‌شود.

توربین انبساطی 500 کیلوواتی شرکت برنا توربین یزد آذر و کولر هیبریدی شرکت بنیان توسعه صنعت و انرژی از طرح‌های در حال اجرا هستند که حوزه طبقه‌بندی آن‌ها نیز انرژی‌های نو و تجدید پذیر است.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

20#